Phát triển thủy sản bền vững
vhdong | 05/04/2024

Thứ 6, 05/04/2024 |
10:30:35 [GMT +7]
Với lợi thế
có trên 6.100km2 mặt nước, vùng biển, hàng nghìn hòn đảo lớn nhỏ, nhiều
vụng, áng, cùng hệ sinh thái đa dạng, phong phú, nhiều loài thủy sản có giá trị
kinh tế cao..., thời gian qua tỉnh Quảng Ninh đã triển khai nhiều giải pháp để
phát triển ngành thủy sản theo hướng bền vững, gắn với bảo vệ môi trường biển.
Siết chặt các
biện pháp bảo vệ nguồn lợi thủy sản
Trên địa bàn Quảng Ninh hiện có 5.556
tàu cá, hoạt động ở cả vùng khơi, lộng, ven bờ, ngư trường khai thác thủy sản
rộng lớn, có vùng tiếp giáp với Vịnh Bắc bộ và vùng đánh cá chung với nước
ngoài. Để khắc phục những khuyến nghị của Uỷ ban châu Âu trong khai thác thủy
sản, Quảng Ninh đã tập trung khắc phục những tồn tại mà EC đưa ra nhằm cùng cả
nước gỡ “thẻ vàng”. Hiện trên 4.000 tàu cá có chiều dài từ 6m trở lên được cập
nhật dữ liệu trên Vnfishbase; tất cả tàu cá có chiều dài lớn nhất từ 15m trở
lên đều lắp đặt thiết bị giám sát hành trình; 100% tàu cá có chiều dài từ 12m
đến dưới 15m đã ký cam kết an toàn thực phẩm.
Tại Trạm liên ngành kiểm soát tàu cá
ra vào cảng Cái Rồng đặt tại Khu neo đậu tránh trú bão cấp vùng kết hợp cảng cá
tại thị trấn Cái Rồng (huyện Vân Đồn), lực lượng cán bộ tại đây duy trì trực
24/24h để kiểm tra, kiểm soát tàu cá, cấp phát mẫu, thu hồi nhật ký khai thác,
giám sát sản lượng thủy sản bốc dỡ qua cảng. Ông Đặng Ngọc Thiết, Trưởng bộ
phận cảng, bến Cái Rồng, cho biết: Trước khi ngư dân đưa tàu cá ra khơi khai
thác, đơn vị kiểm tra giấy tờ, con người và phương tiện. Chủ tàu cá ký vào bản
cam kết đúng số lượng thuyền viên đi biển, giám sát hành trình, giấy phép khai
thác thủy sản, đăng ký tên thuyền viên. Thông qua hệ thống giám sát hành trình,
cơ quan chức năng phân công cán bộ trực giám sát, theo dõi chặt chẽ tàu cá hoạt
động trên biển. Ngoài ra, nội dung thu nộp, nhật ký khai thác thủy sản của các
thuyền trưởng tàu cá có chiều dài từ 15m trở lên tại cảng cá được thực hiện
nghiêm túc.
Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng,
các địa phương liên quan cũng đã tích cực vào cuộc, như: Bộ Chỉ huy BĐBP tỉnh
thường xuyên thực hiện kế hoạch cao điểm "Tăng cường phòng chống nạn khai
thác thủy sản trái phép trên vùng biển tỉnh Quảng Ninh" trên tuyến biển.
Ngoài đẩy mạnh việc tuyên truyền, các đơn vị triển khai đồng bộ công tác tuần
tra, kiểm soát, nhằm phát hiện, xử lý khai thác thủy sản trái phép; tổ chức nắm
chắc tình hình địa bàn, bố trí sử dụng lực lượng, phương tiện, vận dụng các biện
pháp công tác, tập trung tuần tra ở những vùng biển "nóng".
Sở NN&PTNT thành lập đoàn công tác
liên ngành của tỉnh để kiểm tra, triển khai các nội dung khuyến nghị của đoàn
thanh tra EC về chống khai thác hải sản bất hợp pháp không báo cáo và không
theo quy định tại 4 huyện, thị xã, thành phố trọng điểm để kiểm tra, hướng dẫn
và xử lý dứt điểm các tồn tại về cấp giấy phép khai thác thủy sản, kiểm soát
tàu cá cập, rời cảng, lắp đặt thiết bị giám sát hành trình... Bên cạnh đó, thực
hiện chỉ đạo của tỉnh, các ngành chức năng, địa phương trong tỉnh đã tuyên truyền
cho hàng nghìn ngư dân về bảo vệ nguồn lợi thủy sản; tăng cường kiểm tra, kiểm
soát hoạt động khai thác thủy sản trên biển.
Bên cạnh đó, tỉnh Quảng Ninh đã thực
hiện tốt công tác lập, quản lý và thực hiện quy hoạch nuôi biển. Đồng thời,
triển khai thực hiện quy chuẩn địa phương về vật liệu nổi. Cụ thể, tỉnh đã ban
hành Quyết định số 31/2020/QĐ-UBND ngày 31/8/2020 quy chuẩn địa phương về vật
liệu nổi sử dụng trong nuôi trồng thuỷ sản (NTTS) biển. Theo đó, từ ngày
1/1/2021 các cơ sở NTTS biển đầu tư mới phải thực hiện theo quy chuẩn địa
phương; đối với hiện trạng vật liệu nổi đang sử dụng tại các cơ sở thì thực
hiện chuyển đổi, thời gian hoàn thành 1/1/2023. Đến nay, đã thực hiện thay thế
khoảng 6.015.769/6.153.987 quả phao xốp được sử dụng trong NTTS biển, đạt
khoảng 97,8%. Trong đó các địa phương đã hoàn thành xong việc chuyển đổi như
Đầm Hà, Tiên Yên, các địa phương có tỷ lệ chuyển đổi cao như Vân Đồn đạt 99,5%,
Cẩm Phả 98%; các địa phương có tỷ lệ chuyển đổi thấp như Hạ Long 46,3%; Móng
Cái 41,7%, Quảng Yên 31,3%. Số phao xốp còn lại chiếm khoảng 2,2% xen kẹp trong
diện tích nuôi trồng cần tiếp tục chuyển đổi.
Khai thác tối đa lợi thế
Quy hoạch phát triển ngành thủy sản
tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, xác định rõ mục tiêu: Phát
triển toàn diện các lĩnh vực nuôi trồng, khai thác, chế biến và dịch vụ hậu cần
thủy sản theo hướng công nghiệp, sản xuất hàng hóa tập trung, phục vụ du lịch,
dịch vụ cao cấp, đẩy mạnh xuất khẩu, gia tăng giá trị và phát triển bền vững,
để thủy sản trở thành ngành kinh tế quan trọng, chiếm tỷ trọng chủ yếu trong
ngành nông nghiệp của tỉnh.
Với mục tiêu này, tỉnh đẩy mạnh hoạt
động NTTS, nhất là nuôi biển, để giảm áp lực từ khai thác thủy sản đến nguồn
lợi tự nhiên. Tỉnh tập trung chuyển dịch cơ cấu nuôi trồng theo hướng giảm diện
tích NTTS nội địa, mở rộng diện tích nuôi trên biển phù hợp với quy hoạch không
gian biển, quy hoạch tổng thể khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên vùng bờ,
quy hoạch bảo vệ và khai thác NTTS...
Riêng năm 2023, tổng sản lượng thủy
sản đạt trên 175.324 tấn (sản lượng khai thác đạt 77.039 tấn, sản lượng nuôi
trồng đạt 83.834 tấn), tăng trưởng đạt 3,7%. Tăng trưởng bình quân của ngành
thủy sản giai đoạn 2015-2020 đạt 6,37% đã có chuyển dịch mạnh mẽ cơ cấu sản
lượng từ khai thác sang nuôi trồng. Đặc biệt, trong giai đoạn 2018-2023, diện
tích NTTS đã có sự phát triển đáng kể; đến năm 2023 tổng diện tích NTTS đạt
32.092ha, tăng 11.347ha so với năm 2018; các địa phương lớn như Vân Đồn, Quảng
Yên, Đầm Hà, Móng Cái… Tỉnh cũng đã chủ động sản xuất giống đối tượng nuôi chủ
lực như tôm, cua, cá biển... Hiện toàn tỉnh có 16 cơ sở sản xuất giống thủy sản
(12 cơ sở sản xuất giống nước mặn lợ, 4 cơ sở sản xuất giống nước ngọt) và có
trên 20 cơ sở ương dưỡng theo quy mô hộ gia đình, hàng năm sản xuất khoảng 3 tỷ
con giống/năm (tăng 1,9 tỷ con so với năm 2013), riêng Công ty Việt Úc - Quảng
Ninh sản xuất khoảng 1,5 tỷ tôm giống/năm, còn lại là các loài nhuyễn thể, cá
biển...
Bên cạnh đó, để kiểm soát chặt chẽ môi
trường biển trong NTTS nói riêng, hoạt động khác trên biển nói chung, Quảng
Ninh đã đầu tư 26 trạm quan trắc môi trường tự động. Các số liệu thu thập của
hệ thống quan trắc tự động được cung cấp thông tin công khai để nhân dân biết,
giám sát, nhằm kiểm soát các nguồn thải lớn có nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường
biển. Chi cục Thủy sản (Sở NN&PTNT) thường xuyên giám sát chất lượng nước
vùng NTTS. Các đơn vị có hoạt động sản xuất, kinh doanh trên biển và ven biển thực
hiện quan trắc định kỳ môi trường theo đúng quy định và gửi kết quả về Sở
TN&MT. Các ngành chức năng của tỉnh đã lập quy hoạch đồng bộ, đưa ra chỉ
dẫn, hướng dẫn giúp ngư dân có phương pháp NTTS phù hợp, không gây ảnh hưởng
xấu đến môi trường biển.
Việc đầu tư cơ sở chế biến thủy sản
cũng từng bước được đẩy mạnh, hiện nay toàn tỉnh có 8 doanh nghiệp chế biến
thuỷ sản xuất khẩu chuyên chế biến sâu hoặc xuất khẩu thủy sản đông lạnh; 184
cơ sở sở chế, chế biến thuỷ sản tiêu thụ nội địa. Đến nay nhiều sản phẩm OCOP
của tỉnh đã kết nối được vào 26 trung tâm, cửa hàng OCOP trên địa bàn tỉnh;
100% các cơ sở chế biến đều áp dụng hệ thống quản lý chất lượng an toàn thực
phẩm.
Cùng với các giải pháp trên, Quảng
Ninh đang tiếp tục đẩy mạnh công tác bảo vệ môi trường biển với sự tham gia
trực tiếp của cộng đồng, nổi bật là các hoạt động: Ra quân làm vệ sinh môi
trường biển, thu gom, xử lý rác thải dọc các bờ biển, bãi tắm ven biển… Mặt
khác, hoạt động thả giống tái tạo nguồn lợi thủy sản được tỉnh chỉ đạo triển
khai tích cực. Trong 3 năm gần đây, toàn tỉnh thả trên 11 triệu con tôm, cua,
cá giống về môi trường tự nhiên, góp phần tái tạo, duy trì các loại giống thủy
sản đang có nguy cơ cạn kiệt. Tỉnh đã lập, phê duyệt Quy hoạch bảo tồn đa dạng
sinh học tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030, nhằm bảo tồn các
hệ sinh thái tự nhiên quan trọng, các loài và nguồn gen nguy cấp, quý hiếm.
Trên cơ sở đó, từng bước khôi phục các hệ sinh thái gắn với quy hoạch khác,
định hướng phát triển của tỉnh. Đồng thời tỉnh chú trọng tăng cường bảo vệ và
tái tạo các hệ, rạn san hô đang phát triển tại Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long,
vùng biển Cô Tô - đảo Trần, từng bước thả rạn san hô nhân tạo kết hợp trồng
phục hồi san hô, sản xuất giống để thả giống tái tạo nguồn lợi thủy sản.
Với nhiều giải pháp đồng bộ, hiệu quả,
ngành thủy sản Quảng Ninh đã có những bước phát triển nhanh, ổn định, từng bước
vươn lên thành ngành kinh tế mũi nhọn, góp phần không nhỏ vào sự tăng trưởng
kinh tế của tỉnh.
Theo nguồn: https://baoquangninh.vn